Predlog novog Ustava Srpske pravoslavne crkve predvideo je i temeljitu reorganizaciju njenih jedinica. Jačanje položaja vladika. Korak ka mitropolijskom sistemu, primenjenom u više crkava.

UZDIZANjE 13 sadašnjih episkopija na nivo mitropolija sa arhiepiskopima na čelu, kako je predviđeno Predlogom novog ustava SPC, korak je ka decentralizaciji Srpske pravoslavne crkve. Ovakvo ustrojstvo znači i delimični prelazak na tzv. mitropolijski sistem koji primenjuje više pravoslavnih crkava. To podrazumeva još jedan nivo u dosadašnjoj crkvenoj jerarhiji, koji će ojačati “čast i vlast” vladika koji će biti na njihovom čelu.

Radna verzija najvišeg pravnog akta, predviđa uzdizanje 13 postojećih eparhija na nivo mitropolije. U viši rang, prema ustavnom tekstu u koji su “Novosti” imale uvid, biće “proizvedene” Banjalučka, Bačka, Braničevska, Dalmatinska, Žička, Zahumsko-hercegovačka, Niška, Raško-prizrenska, Sremska, Šumadijska, Kanadska, Novogračaničko-srednjozapadnoamerička i Frankfurtska episkopija. Na njihovom čelu stajaće arhiepiskopi, kojih će sa postojećim biti ukupno – 18. Novi položaj ovih crkvenih jednica, po crkvenoj tradiciji, otvara i mogućnost za buduće osnivanje novih eparhija na njihovom području.

Istoričar Aleksandar Raković, nekadašnji koordinator Međureligijskog saveta Ministarstva vera, ukazuje da je nova organizacija drastična promena u dosadašnjem ustrojstvu Crkve.

– Titula arhiepiskopa u pravoslavnom svetu izuzetno je visoka i sugeriše jedan viši nivo autonomije u odnosu na postojeće eparhije – objašnjava Raković. – Predloženo rešenje nije tipičan mitropolitski sistem kakav postoji u Rumuniji, ali može da se tumači kao korak do njega. Trenutno nije jasno šta su razlozi za ovu reorganizaciju i dobro bi bilo da Komisija za reviziju crkvenog Ustava objasni svoje motive.

Srpska crkva trenutno ima svega četiri mitropolije (Crnogorsko-primorska, Dabrobosanska, Zagrebačko-ljubljanska i Australijsko-novozelandska), a samo vladika Amfilohije nosi arhiepiskopsku titulu. U tom svojstvu, on predsedava Episkopskim savetom Pravoslavne crkve u Crnoj Gori, koji čine i vladike eparhija Budimljansko-nikšićke, Mileševske i Zahumsko-hercegovačke.

ZABRANjENE JAVNE KRITIKE

SVEŠTENICI SPC ubuduće neće smeti javno da kritikuju svoju crkvu. Predlog novog ustava SPC predviđa crkvenosudski postupak za klirike koji “u javnosti kritikuju crkveni poredak ili odluke nadležnih crkvenih organa”.

Izvor: NOVOSTI.rs